«Եթե համադրությունը ճիշտ է, ճաշակով, ոճային, այն վստահաբար կհամարվի ժամանակակից ու գեղեցիկ»

Մայիսի 10-ին Կարապի լճի շրջակայքում կմեկնարկի ազգային հագուստների համահայկական փառատոնը: Կցուցադրվեն դեկորատիվ-կիրառական արվեստի այն տեսակները, որոնք առավել ցայտուն են արտահայտում ազգային մտածողությունը, կոլորիտը, ավանդույթներն ու հավատալիքները:
Ազգային հագուստների փառատոնն անցկացվում է առաջին անգամ` «Տերյան» մշակութային կենտրոն հասարակական կազմակերպության նախաձեռնությամբ: Ցուցադրվելու է «Տարազ Արտ» նախագծի շրջանակում ստեղծված շուրջ քառասուն տարազ: Կենտրոնի ծրագրերի կազմակերպիչ ԱՍՏՂԻԿ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆԸ մեզ հետ զրույցում ասաց, որ նպատակ ունեն համաքաղաքային տոնակատարություն կազմակերպելու, որին կմասնակցեն երիտասարդությունը, զբոսաշրջիկները, հանրությունն` առհասարակ: Ծրագրում ներգրավված են նաև ազգային փոքրամասնությունները: Առանձին տաղավարներով իրենց մշակույթը կներկայացնեն Հայաստանում բնակվող հույները, ասորիները, բելառուսները, վրացիները, գերմանացիները, եզդիները, քրդերը:
Մշակութային յուրատեսակ միջոցառման հեղինակը «Տերյան» մշակութային կենտրոնի տնօրեն, նկարիչ-դիզայներ Լիլիթ Մելիքյանն է, ում նախաձեռնությամբ էլ կենտրոնը, իր հիմնական գործունեությանը զուգահեռ, զբաղվում է տարազների ստեղծմամբ: Աստղիկ Պետրոսյանը նշեց, որ համագործակցում են ազգագրագետների, տարազագետների հետ. «Հավաքածուն ստեղծվել է կենտրոնի անձնակազմի աշխատանքի շնորհիվ: ՈՒզում ենք վերծանել այն, ինչ ունենք թանգարաններում: Չենք կարող կրկնօրինակել նույնությամբ, որովհետև 100 տարի առաջ բոլորովին ուրիշ կտորներ, թելեր են գործածվել: Փորձում ենք շատ մոտ կտոր գտնել, գրեթե նույնությամբ վերծանել ձևը, գործվածքը, գունային համադրությունները, կարատեսակը: Հավաքածուի 40 հագուստներից թանգարանային են մոտ տասը: Մնացածը ոճավորված են: Հնի ու նորի համադրումը հնարավորություն է տալիս դրանք կիրառելի դարձնելու նաև առօրյայում»: Զրուցակցիս համոզմամբ` ինչը մեզ հասել է, իրավունք չունենք կորցնելու, պետք է պահպանենք ու փոխանցենք սերունդներին: Տարազների համահայկական տոնահանդեսը խոստանում է դառնալ ամենամյա: Մայիսին կայանալիք անդրանիկ միջոցառմանը նախատեսվում են նաև ազգային պարի ցուցադրում, ազգային խաղեր, բեմադրություն, երգ ու պար:
Փառատոնն իրականացվում է Երևանի քաղաքապետարանի աջակցությամբ: Փառատոնի գործընկերներն են «Սարի աղջիկ» նախագիծն ու «Մարաշլյան» ֆոտոստուդիան, «Կարին» ազգագրական երգի-պարի համույթը, ՀՀ-ում բնակվող ազգային փոքրամասնությունների համայնքները, «Մեգերյան կարպետ» ԲԲԸ-ն, մոդելյոր-դիզայներներ Գևորգ Շադոյանը, Արամ Նիկոլյանը, հայ երգարվեստի ներկայացուցիչներ:

-Ի՞նչ դժվարություններ կան «Տարազ Արտ»-ի գործունեության հետ կապված:
-Մեկ հագուստը մի քանի կտորից է բաղկացած, և բավական ծախսատար է վերծանումը: Դրա համար մենք նախընտրում ենք ոչ թե թանգարանային, այլ ոճավորված հագուստը: Օրինակ, ձեռագործ աշխատանքը փոխարինում ենք բատիկով, որն անհամեմատ քիչ ժամանակ ու ծախս է պահանջում:
-«Վերնիսաժում», առևտրի տարբեր սրահներում վաճառվում են ազգային տարրերով զարդեր, հագուստ: Ինչո՞վ են տարբերվում ձեր առաջարկած նմուշները:
-Եթե նկատել եք` «Վերնիսաժում» վաճառվող գոգնոցները, գոտիները, աքսեսուարները կարված են էժանագին կտորից, որը բերվում է Թուրքիայից: Դա ավելի շատ բիզնեսի դաշտից է, մենք ուզում ենք ներկայացնել ազգային մշակույթը, ավանդական հագուստն այնպես, ինչպիսին եղել է:
-Ինչպես նկատել էիք զրույցներից մեկում, ազգային հագուստը, զարդանախշերը որոշակի խորհուրդ են ունեցել: Մեր օրերում դրանք կրելու են ավելի շատ ինքնատիպ երևալու համար` խորհուրդներին անտեղյակ: Իսկ հնաոճ երևալու վտանգ չկա՞:
-Եթե համադրությունը ճիշտ է, ճաշակով, ոճային, այն վստահաբար կհամարվի ժամանակակից ու գեղեցիկ:
-Տղամարդիկ կարծես թե ազգային հագուկապով առանձնապես չեն հետաքրքրվում:
-Տղամարդիկ պահպանողական են, կանայք ավելի ազատ են, ճկուն ու ավելի խնամված: Ի դեպ, հարսանիքների համար երբեմն ազգային տարազներ են պատվիրում` հարսի ու փեսայի համար: Համագործակցում ենք նաև ազգագրական պարային խմբերի, երգչախմբերի հետ` նրանց համար կարելով ազգային հագուստներ:
-Արտասահմանում միջոցառումներ կազմակերպո՞ւմ եք, պահանջարկ, հետաքրքրություն կա՞ օտարազգիների կամ տեղի հայերի շրջանում:
-Մեր տարազները ցուցադրելու ենք Փարիզի, Սանկտ Պետերբուրգի, Լեհաստանի հայ համայնքներում: Նպատակ ունենք համատեղ կազմակերպելու միջոցառումը, տարազները կցուցադրեն հայ համայնքի երեխաները, պարային խմբերը: Դա ավելի ազդեցիկ ու շոշափելի կդարձնի շփումը ազգային մշակույթի հետ: Փարիզի հայկական դպրոցի աշակերտները մեր կենտրոնում արդեն նման միջոցառման մասնակցել են: Երեխաները ցուցադրեցին հագուստը, գորգ գործեցին, բատիկ նկարեցին: Հուզված էին ու անչափ ուրախ:
-Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին միջոցառում նախատեսո՞ւմ եք:
-Մշակույթի նախարարությանը ներկայացրել ենք մեր ծրագիրը: Հանդիսավոր համերգ ենք կազմակերպելու տեղի և դրսի հայ երգիչ-երգչուհիների մասնակցությամբ, որն ուղեկցվելու է տարազների ցուցադրությամբ: Մինչ այդ մեր հավաքածուն ավելի կշատանա:

Հարցազրույցը`
Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ